مختصات: ۳۵°۳۳′۵۷″ شمالی ۵۱°۱۵′۰″ شرقی
شهرستان اسلامشهر با مساحت ۱۹۵ کیلومتر یکی از شهرستان‌های استان تهران است. این شهرستان در جنوب غربی استان تهران قرار دارد و مرکز آن شهر اسلامشهر است. این شهرستان از شرق و جنوب به ری از غرب به رباط کریم و از شمال غرب به شهریار محدود است. این شهرستان در سال ۱۳۹۵، ۵۴۸٬۶۲۰ نفر جمعیت داشت که ۲۷۹٬۲۸۲ نفر آن مرد و ۲۶۹٬۳۳۸ نفر آن زن می‌باشند.[۴]
اسلامشهر در گذشته یکی از روستاهای شهرری بوده است روستایی به نام قاسم‌آباد شاهی بوده‌است. یکی از روستاهای اسلامشهر فیروز بهرام است که بنای آن را به فیروز ساسانی نسبت داده‌اند. اسلامشهر در دوران قاجار منزلگاه اردوی همایونی بوده و به نام قاسم‌آباد خالصه نیز خوانده می‌شده‌است.
وجود بقایای پایه‌های پل بر روی رودخانه حصارک پایین و تپه‌های واقع در مجاورت یا نزدیکی آن و آثار مدفون در آن‌ها دلالت بر وجود دوره‌های تاریخی مختلف داشته و حاکی از اهمیت این منطقه‌است.
محوطه‌های باستانی که هم دوره با محوطه‌های باستانی چشمه علی شهر ری، مرتضی گرد و تپه سیلک کاشان هستند مانند تپه مافین آباد و تپه نظام آباد با دارا بودن هفت هزار سال پیشینه تاریخی و فرهنگی از شهرت زیادی در مجامع علمی برخوردار بوده و از شاخص‌های تمدن پیش از اسلام در جهان شناخته می‌شود. همچنین تپه‌های باستانی پراکنده در سطح منطقه را می‌توان با محوطه‌های تاریخی مجاور آن در دشت بزرگ ری مقایسه کرد.
تاکنون ۱۲ اثر تاریخی و باستانی شهرستان اسلامشهر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این منطقه به دلیل مرغوبیت و حاصلخیزی زمین‌های مستعد کشاورزی، وجود رودخانه‌های پرآب و رشته قنات‌های جاری آن و همچنین نزدیکی آن به تهران از دیرباز مورد توجه بوده‌است. محوطه باستانی مافین آباد اسلامشهر که به دلیل حفاری‌های غیرمجاز آسیب دیده‌است دارای کهن‌ترین دوره تاریخی است که دیرینگی آن به هزاره پنجم پیش از میلاد می‌رسد.[۵][۶]
ایجاد کارخانه‌های بزرگ و قدیمی در اطراف محور جاده قدیم ساوه چون ارج، کیان تایر، ایران خودرو دیزل، میهن، قایق سازی و … موجب جذب مهاجران جویای کار و اسکان آن‌ها در این منطقه شهری در پیش و پس از انقلاب ایران بوده‌است. نبود برنامه‌ریزی کلان در ارتباط با این میزان از مهاجرت از طرفی موجب افزایش تراکم جمعیتی و ساختمانی شده و از سویی این شهرستان را به لحاظ سیاسی و جمعیتی و اجتماعی در جایگاه ویژه‌ای در نزدیکی کلانشهر تهران قرار داده‌است.
یکی از ویژگی‌های تاریخی این شهرستان اختلاط فرهنگی و دینی است، از مهم‌ترین مستندات این گفته وجود قبرستان ارامنه در شهرستان در کمربندی شهر است که قدمتی چند ده ساله داشته و امروز نیز مراجعین فراوانی دارد، از شمال و جنوب و شرق و غرب کشور، از همه فرهنگ‌ها، گروه‌هایی در این شهرستان سکنی دارند.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
شهرستان اسلامشهر یکی از شهرهای استان تهران، در جنوب غربی شهر تهران بر سر راه ارتباطی جاده ساوه قرار گرفته و از طریق بزرگراه‌های قدیم و جدید تهران-ساوه و همچنین راه آن تهران به جنوب کشور و سایر استان‌های همجوار ارتباط دارد. فاصله آن تا مرکز شهر تهران حدود ۱۵ کیلومتر است. اسلامشهر در سال ۱۳۷۳ از سوی وزارت کشور به عنوان یکی از شهرستان‌های تابعه استان تهران اعلام شد.
وسعت شهرستان در حدود ۱۹۵ کیلومتر مربع است و دارای ۳ بخش، ۴ دهستان و ۲۷ روستا است. این شهرستان در منطقه دشت آبرفتی جنوب غربی تهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۳۰۰ یا ۱۲۵۰ متر است.[۷] شهرستان، قطارشهری در حال احداث دارد[۸]
تقسیمات کشوری[ویرایش]
تقسیمات کشوری این شهرستان، بنابرآنچه در نتایج آمارگیری سرشماری سال ۱۳۸۵ کل کشور آمده‌است، بر حسب بخش، شهر، دهستان و روستا به شرح زیر است:[۹]
مناطق
اسلامشهر از ۶ منطقه تشکیل شده که مناطق ۱ و ۲ مرکزی و منطقه ۳ آن شهرک واوان، منطقه ۴ شاطره، منطقه ۵ قسمتهایی از احمد آباد مستوفی (خارج از محدوده بخشداری احمد آباد مستوفی) منطقه ۶ شهرک میان آباد (امام حسین) است.
بخش‌ها
شهرها
دهستان‌ها
روستاها
اماکن تاریخی[ویرایش]
- تپه باستانی چیچکلو
- تپه باستانی مافین‌آباد
- تپه واوان
- تپه باستانی ده عباس
- تپه سفید گلدسته
- تپه باستانی نظام‌آباد
- یخچال قدیمی علی‌آباد
- یخچال قدیمی ترشنبه ۹آتشکده ضیا اباد
امامزاده‌ها[ویرایش]
- امامزاده ابراهیم[۱۰][۱۱]
- امامزاده اسماعیل (چیچکلو)[۱۲]
- امامزاده سید رضا (علی‌آباد قاجار)[۱۳]
- امامزاده عباس[۱۴]
- امامزاده عقیل[۱۵]
- امامزاده ابوطالب (فیروز بهرام)[۱۶]
- امامزاده ذکریا (ایرین)[۱۷]
- امامزاده طاهر[۱۸]
- امامزاده عیسی (واوان)[۱۹]
- امامزاده محمد (ایرین)[۲۰]
جستارهای وابسته[ویرایش]
-
نقشه شهرستان اسلامشهر در استان تهران
-
-
-
-
-
-
-
-
مجتمع فرهنگی و هنری شهید محمود صارمی
-
-
-
-
-
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
